معده عضوی است که مری و روده کوچک را به هم متصل میکند و مسئول ذخیره و مخلوط کردن غذا با شیرههای گوارشی و تجزیه پروتئینها است. اما بیماریهای مختلفی بر این عضو از بدن تاثیر گذار هستند که کارکردش را با اختلال مواجه میکنند. بهتر است بدانید که برخی از بیماریهای معده همچنین میتوانند خطر ابتلا به سایر عوارض جدی مانند سرطان معده یا خونریزی را افزایش دهند.
در این مطلب از شادیما، برخی از مهمترین انواع بیماری معده را به شما معرفی میکنیم.
لیست اسم بیماری های معده
1. گاستریت |
2. زخم معده |
3. بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) |
4. تخلیه تاخیری معده (گاستروپارزی) |
5. سرطان معده |
6. بیماری التهاب معده (گاستروانتریت) |
7. فتق هیاتال |
8. پولیپ معده |
9. سندرم دامپینگ |
10. انسداد خروجی معده |
1. گاستریت
یکی از انواع بیماریهای تهدید کننده سلامت معده، گاستریت است که باعث التهاب مخاط معده میشود. این اتفاق میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، مانند عفونت با یک باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori)، استفاده منظم از مسکنهای خاص (مانند آسپرین یا ایبوپروفن)، سوء مصرف الکل، استرس، یا اختلالات خود ایمنی.
بهتر است بدانید که این بیماری، میتواند علائمی مانند سوزش یا درد در قسمت بالای شکم، حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتهای شدید و خونریزی را در فرد مبتلا به آن ایجاد کند.
گاستریت را میتوان با داروهایی که تولید اسید معده را کاهش میدهند، آنتیبیوتیکهایی که هلیکوباکتر پیلوری را از بین میبرند، و تغییر شیوه زندگی که از عوامل تحریککننده جلوگیری میکند، درمان کرد.
2. زخم معده
زخم معده یکی از خطرناکترین بیماریهایی است که کارکرد منظم معده را با مشکل مواجه میکند و باعث ایجاد زخمهای باز در پوشش معده یا دوازدهه (اول قسمت روده کوچک) میشود.
این بیماری، میتواند توسط همان عواملی که باعث گاستریت میشوند، مانند عفونت هلیکوباکتر پیلوری، مسکنها، الکل، استرس، یا اختلالات خودایمنی ایجاد شود.
زخم معده ممکن است علائمی مانند سوزش یا درد در ناحیه بالای شکم ایجاد کند، به خصوص زمانی که معده خالی است، حالت تهوع، استفراغ، کاهش وزن و خونریزی نیز از دیگر عوارض این بیماری معده هستند.
3. بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)
بیماری ریفلاکس معده (GERD) نوعی از انواع بیماری معده است و زمانی رخ میدهد که اسفنکتر تحتانی مری (عضلهای که از برگشت اسید معده به مری جلوگیری میکند) ضعیف یا شل میشود.
این به اسید معده اجازه میدهد تا به مری برگشته و باعث تحریک و التهاب شود. GERD میتواند علائمی مانند سوزش سر دل (احساس سوزش در قفسه سینه یا گلو)، پس زدن (طعم ترش یا تلخ در دهان)، مشکل در بلع، سرفه، گرفتگی صدا و آسم ایجاد کند.
این بیماری را میتوان با داروهایی که تولید اسید معده را کاهش میدهند یا اسفنکتر تحتانی مری را تقویت میکنند، تغییرات سبک زندگی که از محرکها جلوگیری میکند درمان کرد.
4. تخلیه تاخیری معده (گاستروپارزی)
یکی دیگر از انواع بیماری معده گاستروپارزی است و زمانی رخ میدهد که ماهیچههای معده ضعیف هستند یا آسیب ببینند و نتوانند به درستی منقبض شوند تا غذا را در طول دستگاه گوارش حرکت دهند.
این اتفاق میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، مانند دیابت (شرایطی که بر سطح قند خون تأثیر می گذارد)، آسیب عصبی (به دلیل جراحی، آسیب یا عفونت)، داروها (مانند مواد افیونی یا داروهای ضد افسردگی)، یا دلایل ایدیوپاتیک (ناشناخته) .
بیماری معده گاستروپارزی میتواند علائمی مانند تهوع، استفراغ، احساس سیری سریع بعد از غذا خوردن، نفخ، درد شکم، کاهش وزن و سوء تغذیه را ایجاد کند.
بهتر است بدانید که این بیماری را میتوان با داروهایی که انقباضات معده را تحریک میکنند یا حالت تهوع و استفراغ را کاهش میدهند، تغییرات رژیم غذایی، و در شرایط حادتر با جراحی درمان کرد.
5. سرطان معده
سرطان معده خطرناکترین بیماری معده است و زمانی رخ میدهد که سلولهای غیرطبیعی بهطور غیرقابل کنترلی در پوشش معده یا سایر قسمتهای معده رشد میکنند.
این نوع سرطان میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت هلیکوباکتر پیلوری، گاستریت مزمن، سیگار کشیدن، الکل، رژیم غذایی سرشار از نمک، دودی یا ترشی، یا جهشهای ژنتیکی باشد.
سرطان معده میتواند علائمی مانند سوء هاضمه، سوزش سر دل، حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، کاهش وزن، درد شکم، نفخ، مشکل در بلع و خونریزی را ایجاد کند.
بهتر است بدانید که این بیماری را میتوان با جراحی برای برداشتن بخشی یا تمام معده، شیمی درمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی، پرتودرمانی برای کوچک کردن تومورها یا ایمونوتراپی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر سلولهای سرطانی درمان کرد.
6. بیماری التهاب معده (گاستروانتریت)
گاستروانتریت نوعی دیگر از انواع بیماری معده است و زمانی بروز پیدا میکند که معده و روده به دلیل عفونت با ویروسها، باکتریها، انگلها یا سموم ملتهب میشوند.
بد نیست بدانید که این بیماری میتواند ناشی از عوامل مختلفی به وجود بیاید، مانند غذا یا آب آلوده، بهداشت نامناسب، تماس با حیوانات یا افراد آلوده، یا سفر به مناطقی با بهداشت نامناسب.
بیماری گاستروانتریت را میتوان با مایعات، محلولهای آبرسانی خوراکی، داروهای ضد اسهال، آنتی بیوتیکها برای درمان عفونت های باکتریایی یا انگلی و داروهای ضد ویروسی برای درمان عفونتهای ویروسی درمان کرد.
7. فتق هیاتال
یکی دیگر از انواع بیماریهای تهدید کننده معده، فتق هیاتال است که زمانی رخ میدهد که بخشی از معده از طریق سوراخی در دیافراگم (عضلهای که قفسه سینه را از شکم جدا میکند) برآمده میشود.
بروز این بیماری میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند ضعیف شدن دیافراگم ناشی از افزایش سن، افزایش فشار در شکم (به دلیل چاقی، بارداری، سرفه، یا زور زدن) یا آسیب دیدگی یا جراحی باشد.
همچنین این بیماری را میتوان با داروهایی که تولید اسید معده را کاهش میدهد یا اسفنکتر تحتانی مری را تقویت میکند، تغییرات سبک زندگی و جراحی برای ترمیم فتق درمان کرد.
8. پولیپ معده
پولیپ معده نوعی بیماری معده است و زمانی اتفاق میافتد که تودههای غیرطبیعی روی پوشش معده ایجاد شود. این پوششها میتوانند به خاطر عوامل مختلفی مانند التهاب مزمن معده، استفاده طولانی مدت از داروهایی که تولید اسید معده را کاهش میدهند یا سندرمهای ژنتیکی به وجود بیاید.
این بیماری معده میتواند علائمی مانند سوء هاضمه، حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، کاهش وزن، درد شکم و خونریزی ایجاد کند.
پولیپهای معده را میتوان با آندوسکوپی برای برداشتن پولیپها، آنتیبیوتیکها برای ریشهکن کردن عفونت هلیکوباکتر پیلوری، یا جراحی برای برداشتن بخشی یا تمام معده در صورتی که پولیپها بزرگ یا سرطانی هستند، درمان کرد.
9. سندرم دامپینگ
سندرم دامپینگ نوعی بیماری معده است و زمانی بروز پیدا میکند که غذا خیلی سریع از معده به روده کوچک حرکت کند. این اتفاق میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند جراحی برای برداشتن قسمتی یا تمام معده، یا شرایطی که بر عملکرد دریچه پیلور (عضله کنترل کننده عبور غذا از معده) تأثیر میگذارد به وجود بیاید.
بهتر است بدانید که این این نوع بیماری تهدید کننده معده و سلامت بدن، میتواند علائمی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، گرفتگی شکم، نفخ، سرگیجه، تپش قلب، تعریق و ضعف را ایجاد کند.
سندرم دامپینگ را میتوان با تغییرات رژیم غذایی که شامل وعدههای غذایی کوچکتر و مکرر با غذاهای پر پروتئین و کم کربوهیدرات، داروهایی که تخلیه معده را کند میکند یا جراحی درمان کرد.
10. انسداد خروجی معده
انسداد خروجی معده نوعی دیگر از انواع بیماری معده است که زمانی رخ میدهد که انسدادی در انتهای معده وجود داشته باشد که مانع از ورود غذا به روده کوچک میشود.
بروز این اتفاق میتواند در اثر عوامل مختلفی مانند زخم معده، سرطان معده، التهاب پانکراس (پانکراتیت)، سنگ کیسه صفرا، اشیاء خارجی یا بافت اسکار ایجاد شود.
انسداد خروجی معده میتواند علائمی مانند تهوع، استفراغ (به خصوص غذای هضم نشده)، درد شکم، نفخ، کاهش وزن و کم آبی بدن را ایجاد کند.
این بیماری معده را میتوان با آندوسکوپی برای رفع انسداد یا قرار دادن استنت (لوله) برای باز نگه داشتن آن، داروهایی برای کاهش تولید اسید معده یا درمان عفونتها، یا جراحی برای دور زدن یا برداشتن انسداد در صورت عدم موفقیت یا عدم موفقیت آندوسکوپی درمان کرد.
سخن آخر
بیماریهای معده بسیار شایع هستند و میتوانند هر فردی را در هر سنی مبتلا کنند. آنها میتوانند علائم مختلفی داشته باشند که میتواند زندگی روزمره و رفاه افراد را مختل کند. برخی از بیماریهای معده نیز میتوانند منجر به عوارض جدی مانند سرطان معده یا خونریزی شوند. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه علائم مداوم یا شدید بیماری های معده، مهم است که با پزشک مشورت کنید.