یکی از مراسم مهمی که پیش از جشن عروسی برگزار میشود، مراسم عقد است. این مراسم ازآن‌جهت که اولین برخورد خویشاوندان عروس و داماد در آن رقم می‌خورد، قابل‌توجه بسیاری از خانواده‌هاست.
بسیاری تصور می‌کنند تنها خواندن یک خطبه و چیدن سفره‌ای نمادین است که برای تشریفات مراسم عقد کفایت می‌کند. اما باید گفت تشریفات مراسم در هر خانواده بسته به اعتقادات و سلیقه‌شان متفاوت است. البته آداب‌ورسوم و تشریفات کلی نیز وجود دارد که در این مطلب به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
چیدن سفره عقد
یکی از مهم‌ترین و درعین‌حال جذاب‌ترین قسمت های مربوط به آداب‌ورسوم و تشریفات مراسم عقد، چیدن سفره عقد است. در این مرحله، عروس خانم با توجه به سلیقه‌ای که دارد، تم رنگی و ملزومات سفره عقد را از گالری تالار برگزارکننده یا سالن عقد انتخاب یا خود نسبت به تهیه آن‌ها اقدام می‌کند.
اگر شما نیز از آن دسته عروس خانم‌های باسلیقه و خاص پسند هستید که دوست دارند خودشان سفره عقدشان را بچینند، لازم است با نمادهایی که در این سفره خاطره‌انگیز چیده میشود آشنا شده و سپس با توجه به رنگ دلخواهتان، آن‌ها را باهم ست کنید.
مهم ترین وسایل سفره عقد چیست؟
سفره عقد نمایانگر زیباییهای زندگی مشترک بین زن و مرد بوده و گلچینی از وسایلی خاص را شامل میشود که هر کدام دنیایی از معانی و مفاهیم را با خود به همراه دارند به دقت انتخاب و در سفره قرار میگیرند.
1- شمع، آینه و شمعدان
یکی از مهم‌ترین نمادهایی که وجود آن در سفره عقد الزامی است، آینه و شمعدان است. آینه و شمعدان که در روبه روی عروس و داماد قرار می‌گیرد، در حقیقت نمادی از پیوندی صاف و زلال میان عروس و داماد است. آینه و شمعدان‌ها در جنس و طرح‌های مختلف تولید می‌شوند که از محبوب‌ترینشان، آینه و شمعدان‌های نقره‌ای هستند که اصالت خاصی به سفره عقد می‌بخشند.
2- جانماز و قرآن مجید
ازآنجایی‌که قرآن یکی از مهم‌ترین سرمایه‌ها برای ما مسلمانان است، وجود آن در سفره عقد، نمادی از تائید وصلت زوجین از جانب خداوند است و جانماز نیز پایبندی عروس و داماد به اصول دینی را نشان می‌دهد.
3- نان و پنیر و سبزی
نان نشانه روزی، پنیر نمادی از وسعت روزی و سبزی نیز نشانه‌ای از سلامتی و سرسبزی در زندگی است. خانواده عروس یا داماد در این بخش، نان و پنیر و سبزی را یک روز پیش از مراسم تهیه کرده و همراه آن دعا نیز ختم می‌کنند تا خیروبرکتش وارد زندگی تازه‌عروس و داماد شود. البته طراحی‌های مختلفی برای لقمه گرفتن نان و پنیر و سبزی وجود دارد که خانواده‌ها می‌توانند با توجه به سلیقه‌شان از آن الگوبرداری کنند.
4- نبات
نبات نمادی از شیرینی است که قرار است عروس و داماد، ضمیمه زندگی‌شان کنند. نبات‌های سفره عقد معمولاً از نوع زعفرانی و اعلا هستند که بسته به کلیت طراحی سفره عقد در ظروفی خاص یا چندطبقه گذاشته می‌شوند. البته ممکن است مهریه عروس چند شاخه نبات باشد که باید توسط داماد تهیه و در سفره عقد قرار داده شود.
5- عسل
یکی از بخش‌های جذاب مراسم عقد، بخشی است که در آن عروس و داماد عسل در دهان یکدیگر می‌گذارند. این کار نماد تعهد عروس و داماد به شیرین کردن کام یکدیگر در زندگی مشترکشان است. البته به‌تازگی این بخش جز بخش‌ها و آداب اختیاری شده است که برخی از خانواده‌ها آن را حذف کرده‌اند.
6- سکه
نمادی از افزایش رزق و روزی تازه‌عروس و داماد است. عموماً برای سفره عقد از سکه‌های پلاستیکی و غیرواقعی استفاده میشود اما این نیز اختیاری است و بسته به سلیقه خانواده‌ها می‌تواند سکه طلا نیز به‌کاربرده شود.
7- گردو
درخت گردو ازجمله درخت‌هایی است که عمر طولانی دارد. از میوه این درخت در سفره عقد به نشانه بقای عمر عروس و داماد استفاده میشود. می‌توانید گردوها را به‌صورت شاخه‌ای به ظروف عقدتان آویزان کنید و زیبایی خاصی به آن ببخشید.
8- تخم‌مرغ
از تخم‌مرغ به‌عنوان نمادی از تداوم نسل در سفره‌های عقد استفاده میشود که می‌تواند بسته به سلیقه عروس و داماد به‌صورت رنگی، سفالی یا حتی طبیعی آن به کار رود.
9- بادام
اگر از بخواهید اعتقادات سنتی و قدیمی را زنده کنید، در سفره عقدتان بادام بگذارید. بادام درگذشته نمادی از نوه‌دار شدن بوده است. قدیمی‌ها همچنین معتقدند در استفاده از بادام و گردو در سفره عقد، باید دقت شود که هیچ شکافی در آن‌ها نباشد.
10- حلقه ازدواج
حلقه ازدواج مهم‌ترین عضو هر مراسم عقدی است که معمولاً یک‌شکل انتخاب میشود. حلقه با توجه به سلیقه و بودجه مراسم باید انتخاب شود و همچنین باید جایگاه ویژه‌ای در سفره عقد بدان تعلق گیرد.
11- گل آرایی
سفره‌های عقد بدون گل‌آرایی، طراوت و شادابی خاصی ندارند. از گل رز قرمز که نمادی از عشق است می‌توانید برای زیبایی هرچه بیشتر سفره عقدتان استفاده کنید. البته سلیقه خودتان را در نظر بگیرید و با گل‌ها و رنگ‌هایی که می‌پسندید، سفره عقدتان را تزیین کنید.
حتما بخوانید: تزیین سفره عقد : 7 نکته طلایی برای یک سفره زیبا
12- کله‌قند
اگر دقت کرده باشید، در حین جاری شدن خطبه عقد، دوکله قند کوچک را روی توری که بالای سر عروس و داماد گرفته‌شده‌اند، می‌سایند. این کار نمادی از بارش رحمت و شادی بر زندگی مشترک تازه‌عروس و داماد است. شما می‌توانید کله‌قندها را تراش دهید و با ربان یا سایر ملزومات تزیین کنید یا به صورت آماده خریداری کنید.
14- اسپند
معمولاً پس از ورود عروس و داماد در محضرخانه یا جایی که قرار است مراسم عقد در آن برگزار شود، مقداری اسپند دود می‌کنند تا انرژی و سیگنال‌های منفی را از عروس و داماد دور کنند.
15- قو
اگر دقت کرده باشید در سفره عقد بسیاری از ما ایرانیان مجسمه یک جفت قو نیز وجود دارد؛ زیرا قو تنها حیوانی است که پس از مرگ جفتش، با جفت دیگری هم‌نشین نمی‌شود.
از قو به‌عنوان نمادی از پایداری عشق در سفره عقد استفاده میشود.
16- انار یا سیب سرخ
در سفره عقد میوه‌های رنگینی مانند انار و سیب سرخ به کار می‌رود. این میوه‌ها نمادی از برخورداری عروس و داماد از تمامی نعمت‌های الهی هستند. برخی حتی با میوه‌آرایی، زیبایی آن را دوچندان می‌کنند.
17- گندم و برنج
بسته به نوع گل‌آرایی سفره عقدتان، از این گزینه اختیاری می‌توانید در کنار ظروف سفالی استفاده کنید. در حقیقت اگر اصالت را بر همه‌چیز ترجیح می‌دهید، استفاده از گندم و برنج به‌عنوان نمادی از برکت الهی می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
لیست کارهای مراسم عقد
تا اینجا با آداب و رسوم مراسم عقد آشنا شدیم. اما اکنون این سؤال پیش می‌آید که تشریفات مراسم عقد را چگونه باید مدیریت کنیم؟ تشریفات مراسم عقد شامل هر کاری است که برای بهتر انجام شدن مراسم باید انجام دهید:
متناسب با بودجه خود برنامه ریزی کنید
بسیار پیش‌آمده که مراسم عقد آن‌چنان فضایی و گران‌قیمت برگزارشده که بودجه برای برگزاری یک مراسم عروسی حتی ساده نیز تمام‌شده است. بنابراین از شما می‌خواهیم به بودجه‌ای که می‌خواهید به هر دو مراسم عقد و عروسی اختصاص دهید، دقت داشته باشید.
اگر خانواده‌های عروس و داماد نیز با یکدیگر موافق بودند، می‌توانید هزینه‌های عقد و عروسی را تقسیم کنید و هر دو مراسم را در قالب یک مراسم باشکوه و آبرومند برگزار کنید.
تاریخ ها را دقیق مشخص کنید
اگر تاریخ دقیقی برای برگزاری مراسم عقدتان ندارید، زودتر دست‌به‌کار شوید تا برای رزرو تالار یا محضرخانه مجبور نشوید بدترین زمان را انتخاب کنید. پس انتخاب تاریخ دقیق برای برگزاری مراسم، نسبت به خرید ملزومات لازم یک ماه زودتر اقدام کنید.
این نکته برای کسانی که می‌خواهند صفرتا صد مراسم از سفره عقد تا پذیرایی بعدازآن را خودشان متقبل شوند، بسیار مهم و حیاتی است. دقیقه نود بودن برای انتخاب وسایل موردنیاز عقد به‌ویژه آینه و شمعدان ممکن است شما را در دام اجناس گران یا حتی بی‌کیفیت بیندازد.
از قبل با عاقد هماهنگ کنید
برخی معتقدند که باید خطبه عقد در محضرخانه خوانده شود اما اگر تالار یا خانه‌تان را برای برگزاری تشریفات مراسم عقد انتخاب کرده‌اید بهتر است با یک عاقد هماهنگی‌های لازم برای حضور در مکان موردنظرتان را انجام دهید یا در ضمن عقد قرارداد با تالار، هماهنگی عاقد را نیز به آن‌ها بسپارید.
برای هماهنگی با عاقد، یک الی دو ماه زودتر از تاریخ برگزاری مراسم عقد به محضرخانه بروید و کارها را به دقیقه 90 نیندازید. چون ممکن است به خاطر پیدا نکردن عاقد مجبور شوید مراسمتان را عقب بیندازید یا با تأخیر شروع کنید.
محضر عقد را خیلی شلوغ نکنید!
اگر می‌خواهید خطبه عقد در محضرخانه برایتان خوانده شود، پس باید تعداد دقیق مهمانان را تهیه و به آنجا تحویل دهید. لازم به ذکر است که برای این بخش، بزرگان و فامیل‌های درجه طرفین کافی است و نیازی نیست که فرزندان آن‌ها را به این قسمت از مراسم دعوت کنید یا تعداد زیادی مهمان داشته باشید.
در خرید آینه و شمعدان دقت کنید
اگر به دنبال خرید آینه‌شمعدان برای سفره عقد هستید، لازم نیست گران‌ترینش را انتخاب کنید. بسته به هزینه‌ای که برای آن برنامه ریخته‌اید پیش بروید و دنبال آینه و شمعدان‌های سفارشی نیز نباشید؛ زیرا تجربه نشان داده که آینه و شمعدان‌های سفارشی معمولاً به آنچه مشتری سفارش داده است چندان نزدیک نیست و غالباً سلیقه سازنده در آن دخیل است. پس بهتر است از نمونه‌های آماده و متنوع به‌جای نمونه‌های سفارشی استفاده کنید و اضطراب این بخش را زیاد نکنید.
حلقه ازدواج خود را ساده ولی زیبا انتخاب کنید
اگر می‌خواهید کمی به‌روز باشید، در انتخاب حلقه عروس و داماد به طرح‌های ساده نگاهی بیندازید. طرح‌های ساده نه‌تنها از مد نمی‌افتند بلکه زیبایی خاصی نیز دارند. از طرفی طرح‌های ساده بیشتر از طرح‌های پر از جواهرات ارزش دارند.
لیست مدارک مورد نیاز روز عقد؟
پیش ازخواندن خطبه عقد مدارکی باید به دفترخانه ارائه شود که به شرح زیر است:
- شناسنامه عکس‌دار هر یک از زوجین به همراه فتوکپی آن
- کارت ملی زوجین به همراه فتوکپی
- برگه جواب آزمایشگاه مبنی بر نتیجه آزمایش‌های قبل از ازدواج که باید توسط زوجین در آزمایشگاه انجام شود ( مانند آزمایش عدم اعتیاد ، تالاسمی ، بیماری‌های مقاربتی و دریافت واکسن کزاز )
- درصورتی‌که زوجه دوشیزه باشد ، باید شناسنامه یا کارت ملی پدر وی نیز ارائه شود . البته درصورتی‌که پدر فوت کرده باشد، باید گواهی فوت ایشان به‌علاوه شناسنامه یا کارت ملی جد پدری ارائه گردد. لازم به ذکر است که حضور پدر یا جد پدری در ازدواج خانم‌های دوشیزه ضروری بوده و یا اینکه باید وکالت‌نامه آن‌ها مبنی بر اجازه ازدواج به دخترخانم، به دفتر ثبت ازدواج ارائه گردد.
- سه نفر شاهد مرد بالغ و عاقل به همراه شناسنامه و کارت ملی آن‌ها جهت امضا تحت عنوان شهود
مدارک را بدون نقصی پیش از شروع مراسم خطبه‌خوانی به دفترخانه تحویل دهید تا مراسمتان دچار تأخیر نشود.
در ادامه بخوانید: انواع مدل های لباس عقد عروس و داماد