دختر و پسری که تصمیم دارند تا ازدواج کنند، می‌بایست از جنبه خونی مشکلی نداشته باشند. آزمایش قبل ازدواج از جمله مراحلی هستند که زوجین پس از رسیدن به توافق‌های اولیه، می‌بایست انجام دهند. کاهش احتمال وقوع بیماری در فرزندان، دلیل انجام دادن آزمایش قبل ازدواج است. ما در این پست از شادیما تصمیم داریم تا هر اطلاعاتی را که باید درباره تمامی آزمایش‌های پیش از ازدواج (آزمایش‌های اجباری و آزمایش‌های اختیاری قبل از ازدواج) بدانید، در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. همراه ما باشید.
چرا باید آزمایش قبل ازدواج را انجام دهیم؟
اشتباه نکنید! آزمایش‌های خونی پیش از ازدواج برای شناسایی گروه خونی شما و شخص دوم زندگی‌تان نیست. می‌دانیم در صورتی که سازگاری خونی وجود داشته باشد، خطرات مربوط به حاملگی گریبان گیر روابط شما خواهد بود. باید این موضوع را بدانید که ازدواج فردی از یک گروه خونی با یک گروه خونی دیگر، کاملا بدون مانع است و مشکلی در پیوند زناشویی وجود ندارد. یکی از اشتباهات دیگری که برای آزمایش‌های خونی پیش از ازدواج وجود دارد، پی بردن به وجود وابستگی یا عدم وابستگی به فرد مقابل است. در صورتی که اهمیت آزمایش ازدواج به این مسائل نیست.
در اکثر کشورهای دنیا، تشخیص بیماری‌هایی مثل سیفلیس و سرخجه در آزمایش قبل از ازدواج بسیار اهمیت دارد. در کشورهای معدودی هم آزمایش ایدز انجام می‌شود. در کشور ما، ایران، انجام آزمایش‌های خونی تالاسمی و سیفلیس اجباری است. علت انجام آزمایش سیفلیس، تشخیص ابتلا بودن فرد در دوره سوم این بیماری است. اگر فرد بیمار بود، یا باشد، با راهکارهای ارائه شده درمان می‌شود و از انتقال بیماری او به همسر آینده‌اش جلوگیری خواهد شد. در نهایت، موانع شیوع این بیماری از طریق فرد دیگر محقق می‌شود. علاوه بر این، جلوگیری از ابتلا به سیفلیس در خانم‌ها می‌تواند جنین را از خطرات احتمالی دور نگه دارد. نگران نباشید، در صورت وجود هر گونه عفونت، افراد پیش از ازدواج درمان می‌شوند.
مدارک مورد نیاز آزمایش قبل از ازدواج
به دلیل اهمیت خیلی زیاد نتیجه آزمایش معمولا توصیه می شود تا قبل از هر کاری ابتدا از این قضیه مطمئن شده و سپس به رسمی کردن پیوندتان فکر کنید. برای اینکه بتوانید آزمایش دهید می بایست به یک دفتر ازدواج مراجعه کرده و با ارائه کارت ملی و شناسنامه خود برگه معرفی به مراکز آزمایش را دریافت کنید. در این مرحله شما حتی نیازی به محرمیت هم نخواهید داشت.
تحویل دادن مدارک شناسایی زوجین، کپی شناسنامه پدر دختر و یک قطعه عکس 4*3 همان مدارکی هستند که به محضردار تحویل می‌دهید و نامه را دریافت می‌کنید. این نکته را بدانید که مراجعه به محضر برای انجام آزمایش‌های ازدواج الزامی است. چرا که بدون نامه ، امکان انجام آزمایش وجود ندارد. به طور معمول، زوجین به نزدیک ترین آزمایشگاه ارجاع داده می‌شوند.
لیست آزمایش‌های ضروری و اختیاری پیش از ازدواج
بعضی از آزمایش‌های پیش از ازدواج ضروری هستند. در لیست زیر می‌توانید آزمایشات ضروری قبل از ازدواج را ببینید و دلیل یا دلایل انجام آن‌ها را بدانید.
- آزمایش عدم اعتیاد (اجباری)
- آزمایش تالاسمی (اجباری)
- آزمایش VDRL (اجباری)
- آزمایش ایدز (اختیاری)
- آزمایش ژنتیک غربالگری (اختیاری)
آزمایش اعتیاد پیش از ازدواج (اجباری)
آمارهای طلاق در کل کشور نشان می‌دهد که اعتیاد اولین دلیل فروپاشی خانواده‌های نوپای ایرانی بوده است. از همین رو، نتایج آزمایش اعتیاد پیش از ازدواج، یک امر مهم تلقی می‌شود و همه زوج‌ها این آزمایش را انجام می‌دهند. نتیجه آزمایش اعتیاد ازدواج با گرفتن نمونه ادرار از هر دو فرد مشخص می‌شود.
خوب است بدانید که برای پی بردن به تقلبی بودن یا نبودن این آزمایش اجباری، شما باید در محیطی که مجهز به دوربین مدار بسته است، نمونه ادرار خود را تهیه کنید یا اینکه قبل از ورود به محل انجام اینکار توسط اپراتور بررسی می شوید. پس به نتایج این آزمایش اطمینان داشته باشید که همه چیز از روی اصول انجام خواهد شد. در بررسی‌هایی که از نمونه‌های ادرار انجام می‌شود، تنها مخدرهای تریاک تشخیص داده می‌شود و سایر آلودگی‌های اعتیاد مشخص نمی‌شود.
به این نکته توجه داشته باشید که مصرف قرص‌های کدیین دار در روزهای نزدیک به آزمایش ازدواج، سبب مثبت شدن نتایج آزمایش اعتیاد می‌شود. به همین خاطر، توصیه می‌کنیم حداکثر 72 ساعت پیش از انجام آزمایش اعتیاد، شربت یا قرص‌های کدیین دار مصرف نکنید.
همچنین برخلاف گفته خیلی از افراد برای انجام آزمایش اعتیاد پیش از ازدواج، الزامی برای ناشتا بودن وجود ندارد.
آزمایش تالاسمی پیش از ازدواج (اجباری)
تالاسمی یک بیماری ژنتیکی است که به عنوان شایع ترین بیماری‌های ژنتیکی در بین انسان‌ها شناخته می‌شود. فردی که به تالاسمی مبتلا است، به شدت کم خون می‌باشد. ضرورت انجام آزمایش خونی پیش از ازدواج به عدم ابتلا به تالاسمی بازمی‌گردد. نتیجه آزمایش تالاسمی هم از طریق بررسی نمونه‌های خونی افراد امکان پذیر خواهد بود.
این بیماری، افراد را به دو دسته مینور و ماژور تقسیم می‌کند. فردی که مینور است، به ظاهر سالم است اما در حقیقت یک عامل از بیماری را در سلول‌های بدن خود دارد. این فرد قادر است تا با افراد سالم ازدواج کند و این مانعی برای ازدواج آن‌ها نیست، ولی در صورتی که دو فرد مینور با هم ازدواج کنند، 25 درصد این احتمال می‌رود تا فرزند آن‌ها ماژور باشد و این ازدواج توصیه نمی شود چون فرد مبتلا به ماژور باید بطور مرتب خون تزریق کند.
چرا آزمایش تالاسمی اجباری است؟
دلیل اجباری بودن آزمایش تالاسمی پیش از ازدواج این است که تالاسمی یک بیماری ارثی است. مغز استخوان این افراد، قادر به تولید هموگلوبین نیست و از همین رو مقدار هموگلوبین در بدن کافی نیست.
لطفا توجه کنید. اگر دو فرد مینور باهم ازدواج کنند در هر بارداری خود 50 درصد احتمال دارد تا فرزندشان مینور باشد، 25 درصد احتمال ماژور وجود داشته و فقط 25 درصد احتمال دارد فرزند سالمی داشته باشند پس در انجام این آزمایش اصلا کوتاهی نکنید.
آزمایش VDRL پیش از ازدواج (اجباری)
سیفلیس یک بیماری بسیار خطرناک است که در دسته بیماری‌های مقاربتی وجود دارد. در روند شیوع این بیماری مقاربتی، سه دوره وجود دارد که متخصصان بیان کرده اند دوره سوم آن از همه خطرناک تر است. دلیل خطرناک بودن این دوره، بالا بودن میزان مرگ و میر افرادی است که در دوره سوم سیفلیس از این عارضه رنج می‌برده اند. در رابطه با دوره سوم ابتلا به سیفلیس باید بدانید که به طور متوسط 10 الی 20 سال پس از شروع بیماری، نشانه‌های آن ظاهر خواهند شد، پس مراقب باشید.
آزمایش VDRL از آن‌جا پر اهمیت تلقی می‌شود که می‌تواند نشان دهد که شما، همسر آینده و فرزندتان، دور از سیفلیس هستند یا نه. مطالعات تخصصی نشان داده است که سیفلیس می‌تواند از مادر به جنین منتقل شود. هنگامی که سیفلیس از مادر به جنین منتقل شد، دندان‌های فرزند این خانواده تا سن 20 سالگی تغییر شکل می یابد.همچنین کدورت قرینه و ضایعه شنوایی مزمن باعث می‌شود که نسل آینده از نابینایی و ناشنوایی رنج ببرد.
با توجه به توضیحاتی که درباره آزمایش VDRL بیان کردیم، نتایج این آزمایش برای هر دو فرد اهمیت دارد. پس از مشخص شدن نتایج این آزمایش، چنانچه یکی از افراد به سیفلیس مبتلا بود، می‌بایست دوره درمان را بطور کامل انجام دهند تا در پایان آن، مجوزی از سوی محضر برای تایید بر سلامتی فرد صادر شود.
این آزمایش برای تمامی مردان ضروری و برای خانم هایی که ازدواج مجدد دارند اجباری است که در آژمایش خون شما مشخص می شود.
آزمایش ژنتیک پیش از ازدواج (اختیاری)
آزمایش ایدز و آزمایش ژنتیک غربالگری همان آزمایش‌های اختیاری قبل از ازدواج هستند. در گذشته انجام آزمایش‌های ژنتیکی متداول نبود. اما چند وقتی است که آزمایش‌های ژنتیکی پیش از ازدواج برای افراد و خانواده‌های‌شان مهم تلقی شده است. انجام آزمایش‌های ژنتیک کاملا اختیاری است و اصلا اجباری برای آن‌ها وجود ندارد.
بطور معمول، زوج‌هایی که نسبت خانوادگی دارند و سابقه شیوع بیماری ارثی در خانواده‌شان وجود دارد، تمایل بیشتری برای انجام آزمایش غربالگری ژنتیک دارند. البته گفته می‌شود که مشاوران ازدواج نیز توصیه می‌کنند در زوج‌هایی که رابطه خانوادگی دارند، انجام آزمایش‌های ژنتیکی ضرورت دارد.
دلیل دوم انجام آزمایش‌های ژنتیکی، ازدواج در سنین نامناسب است. برای مثال، خانم‌هایی که سن کمتر از 18 سال یا خانم‌هایی که سن بیشتر از 33 سال دارند، نتایج آزمایش ژنتیک برای آن‌ها اهمیت بیشتری دارد. مشورت کردن با متخصص ژنتیک برای ازدواج در بازه سنی‌های گفته شده، خیلی بهتر است تا لزوم انجام آزمایش ژنتیک مشخص شود.
دلیل سوم تمایل زوجین برای انجام آزمایش‌های ژنتیکی، وجود بیماری‌های ژنتیکی در بستگان یکی از خانواده‌های دو طرف است. تجربه نشان داده است که مراجعه به پزشک در این مواقع، می‌تواند شما و همسر آینده‌تان را از نگرانی‌ها و دغدغه‌های پیش رو نجات دهد.
آزمایش ایدز پیش از ازدواج (اختیاری)
روند روبه‌رشد شیوع بیماری ایدز، افراد را به انجام آزمایش ایدز پیش از ازدواج متمایل کرده است. در ابتدای مقاله صفر تا صد آزمایش‌های خونی را بیان کردیم که آزمایش ایدز یک آزمایش اختیاری است و کاملا به خواسته هر دو فرد بازمی‌گردد. اما در صورت داشتن ارتباط‌های پر خطر پیشنهاد می‌کنیم که آزمایش ایدز پیش از ازدواج را انجام بدهید.
برخی از متخصصان ایدز بر این باور هستند که این آزمایش، احتمال صد در صدی وجود ایدز را مشخص نمی‌کنند. دلیل این گفته به ویروس ایجاد کننده ایدز بازمی‌گردد. ویروس HIV یا همان ویروس ایدز وقتی وارد بدن فرد می‌شود، ممکن است تا ماه‌ها اثری از حضور خود نشان ندهد. حتی گفته می‌شود که آزمایشات اثری از حضور ایدز در بدن افراد در این مدت نشان نمی‌دهند. یک دلیل دیگر برای استناد نکردن به آزمایش ایدز پیش از ازدواج، نشان ندادن وضعیت بیمار در یک هفته یا یک ماه پیش است. در واقع آزمایش ایدز، وضعیت افراد را در 3 الی 6 ماه قبل را نشان می‌دهد.
بعد از آزمایش انجام دهید
بعد از انجام آزمایش اعتیاد (هر دو) و آزمایش خون (مرد) زوجین برای انجام مشاوره به اتاق مشاور مراجعه می کنند که حدودا یک الی دو ساعت طول می کشد. همچنین در صورت نیاز به خانم یک واکسن کزاز تزریق می شود.
آیا مشاوره تنظیم خانواده اجباری است؟
بدیهی است که مشاوره جزو آزمایش‌های خونی پیش از ازدواج نیست. اما برای هر زوجی، این مشاوره اجباری است. در مشاوره ازدواج مفاهیمی چون دانش بهداشتی دو فرد در کنار هم، مسائل مرتبط با بارداری و ازدواج بیان می‌شود. هیچ شکی نیست که سرفصل‌ها و مطالب این دوره کوتاه آموزشی برای زندگی بهتر و سالم تر هر دو فرد کمک کننده است. اما دقت داشته باشید که از همه بیشتر، خودتان باید به فکر سلامت خانواده‌تان باشید و برای کسب اطلاعات به دنبال منابع آموزشی معتبر بروید.
چه نیازی به واکسن کزاز است؟
واکسن کزاز جزو آزمایش‌های پیش از ازدواج نیست. اما چون با مراجعه به آزمایشگاه باید این واکسیناسیون را انجام بدهید، این را وظیفه خودمان دانستیم تا اهمیت انجام این امر را برای شما روشن تر کنیم. ابتلا به کزاز نشئت گرفته از وجود یک نوع باکتری در بدن افراد است. فعالیت شدید و محکم اعصاب حرکتی و انقباض دشوار ماهیچه‌ها از نشانه‌های ابتلا به کزاز می‌باشد.
به احتمال زیاد، هنگامی که اول دبیرستان بوده اید، واکسن کزاز را تزریق کرده اید. در صورتی که بیش از 10 سال از زمان تزریق واکسن کزاز گذشته باشد، حتما باید واکسن کزاز را بزنید. در غیر این صورت، نیازی به انجام واکسیناسیون کزاز نیست و آزمایشگاه تاییدیه را صادر می‌کند.